HÜCRE
· Hücre, temel olarak 3 kısımdan oluşur :
1. Hücre zarı
2. Sitoplazma
3. Çekirdek
HÜCRE ZARI :
- Bütün canlı hücrelerde bulunur.
- Hücreye şekil verir.
- Hücreyi dış etkilerden korur.
- Hücrenin madde alışverişini sağlar.
- Yapısında protein, yağ ve karbonhidrat(şeker) bulunur.
- Canlıdır.
- Esnektir.
- Üzerinde “por” adı verilen gözenekler bulunur.
- Seçici geçirgendir.
-
SİTOPLAZMA :
- Hücre zarı ile çekirdeğin arasını dolduran, yumurta akı kıvamında sıvıdır.
- Hücredeki canlılık olaylarının gerçekleştiği yerdir.
- Sitoplazmada bulunan küçük organcıklara “organel” denir.
-
ÇEKİRDEK :
- Hücredeki bütün canlılık olaylarının yönetildiği yerdir.
- Küre şeklinde olup, genellikle hücrenin ortasında yer alır.
- Çekirdeğin içerisinde kalıtsal maddeler (DNA) bulunur.
- Hücrenin çoğalmasını sağlar.
-
ORGANELLER VE GÖREVLERİ
1. Ribozom
2. Mitokondri
3. Lizozom
4. Koful
5. Golgi cisimciği (Golgi aygıtı)
6. Endoplazmik retikulum (ER)
7. Sentrozom
8. Kloroplast
RİBOZOM :
· Bütün canlı hücrelerde bulunur.
· En küçük ve zarsız organeldir.
· Hücrede protein sentezinde (üretiminde) görevlidir.
MİTOKONDRİ :
· Hücrenin enerji merkezidir.
· İçerisinde DNA bulunur.
· Hücre solunumunda görevlidir.
LİZOZOM :
· Hücre içi sindirimde görevlidir.
· Hücredeki yıpranmış ve yaşlanmış organelleri parçalar.
· Bazen kendi kendini de parçaladığı için lizozoma “intihar kesesi” adı verilir.
KOFUL :
· Hücre içindeki besinleri ve atık maddeleri depo eder.
· Bitki hücrelerinde büyük, hayvan hücrelerinde küçüktür.
GOLGİ CİSİMCİĞİ (GOLGİ AYGITI) :
· Besinlerden salgı maddeleri üretip paketler.
· Ter bezi, tükürük bezi vb. hücrelerde fazla sayıda bulunur.
ENDOPLAZMİK RETİKULUM (ER) :
· Hücre içinde madde iletimini sağlar.
SENTROZOM :
· Sadece hayvan hücrelerinde bulunur.
· Hücrenin bölünmesini sağlar.
KLOROPLAST :
· Sadece bitki hücrelerinde bulunur.
· Bitkiye yeşil renk verir.
· Besin ve oksijen üretir. (fotosentez yaparak)
-
BİTKİ VE HAYVAN HÜCRESİ ARASINDAKİ FARKLAR
-
-
1. Bitki hücrelerinde kloroplast vardır, hayvan hücrelerinde kloroplast yoktur.
2. Hayvan hücrelerinde sentrozom vardır, bitki hücrelerinde sentrozom yoktur.
3. Bitki hücrelerinde kofullar büyüktür, hayvan hücrelerinde kofullar küçüktür.
4. Bitki hücrelerinde hücre duvarı (hücre çeperi) vardır, hayvan hücrelerinde hücre duvarı yoktur.
-
-
ANAHTAR KELİMELER
-
(Organeller için)
Ribozom
Protein
Mitokondri
Enerji
Lizozom
Sindirim
Koful
Depolama
Golgi aygıtı
Salgı
ER
İletim
Sentrozom
Bölünme
Kloroplast
Fotosentez
-